Ndinaya
Ụmụ anụmanụ na -ekwurịta okwu n'ụzọ dị iche iche ma na -agbalịkarị ikwu ihe anyị na -amaghị ka esi amata.
Mgbu bụ ụdị nkwukọrịta na usoro nchekwa nke anụ anụmanụ nke anyị ga -agbalịrị ịghọta. Site na nchegbu na -arịwanye elu maka ọdịmma anụmanụ, ọgwụgwọ anụmanụ anụmanụ azụlitela ụzọ ọhụrụ iji chọpụta ma belata ihe mgbu nke nnukwu anụmanụ ndị a.
N'isiokwu a nke PeritoAnimal, anyị ga -akọwa nke a isi ihe ịrịba ama nke mgbu na ehi ka ị nwee ike mata ma mee ihe ngwa ngwa o kwere mee mgbe ị na -enyo enyo na ị nwere ehi na -arịa ọrịa.
Pathophysiology nke mgbu na ehi
NDỊ mgbu a kọwara dị ka a ahụmịhe mmetụta uche na nke mmetụta na -adịghị mma nke metụtara mmerụ ahụ n'ezie ma ọ bụ nwee ike, dị ka ụdị ọrịa nkwarụ[1] na nnukwu nsogbu ọdịmma.
Ọ na -arụ ọrụ dị ka ihe nchebe maka ahụ yana ịchọpụta ihe kpatara ya nwere ike belata nsonaazụ ya ma hụ na ọdịmma nke anụ ugbo.
Nnukwu anụmanụ dịka oke ehi, ehi na ehi nwere oke mgbu karịa nkịta na nwamba [2,3] na, ya mere, ọ nwere ike iwepụta oge ma sie ike ịchọpụta mgbu n'ime anụmanụ ndị a.
Dabere na physiology nke mgbu, enwere ike ekewa ya dịka:
- Ogologo oge: nnukwu (nwa oge ma ọ bụ na mberede) ma ọ bụ nke na -adịghị ala ala (na -adigide mgbe mmerụ ahụ ma ọ bụ ihe gbasara ahụike)
- Ọnọdụ: mpaghara ma ọ bụ n'ozuzu
- Omimi: elu elu (dịka ọmụmaatụ na akpụkpọ ahụ) ma ọ bụ nke miri emi (mọzụlụ, ọkpụkpụ, nkwonkwo)
- Mmalite: somatic ma ọ bụ visceral (site na viscera ma ọ bụ akụkụ ahụ), neuropathic (site na sistemụ ụjọ) na psychogenic (site na isi echiche)
Kedu ka esi amata mgbe anụmanụ na -afụ ụfụ?
Nzaghachi nke anụ ahụ maka mgbu gụnyere okwu ndị a:
- Hormones: Mmụba cortisol, adrenaline, norepinephrine, homonụ metụtara nrụgide na nke a nwere ike tụọ site n'ọbara, asọ na mmamịrị.
- Metabolic: mmụba nke obi na/ma ọ bụ iku ume (ị nwere ike ịhụ anụ ufe), ahụ ọkụ na anya mepere emepe yana ụmụ akwụkwọ amụbawo (mydriasis).
- omume: n'ime anụ ọhịa, otu n'ime ụzọ iji tụọ nzaghachi mgbu bụ site na ịtụle agwa. Ihe a bụ nyocha a na -ahụ anya nke enwere ike tụọ ma dabere na ọtụtụ ihe, usoro ọmụmụ mkpụrụ ndụ ihe nketa, mmekọahụ, ibu, ahụike na gburugburu ebe obibi.[4].
Na ihe mgbu dị nkọ ha na -adịkarị mfe ịchọpụta, ebe akara ngosi pụtara nke ọma, dịka:
- gbanwere ọdịdị ihu
- ụda olu
- erughị ala
- ọma jijiji
- isi ike na aka na ụkwụ
- ihe ndina (lameness)
- Ịmanye ikikere nke mpaghara ahụ
- ihe isi ike ilo (dysphagia)
- urinating (dysuria)
- akparamagwa ndị na -adịghị mma dị ka ịkwa isi, ịgba ụkwụ afọ ma ọ bụ ihe arụ, ịgbapụ ma ọ bụ mwakpo megide mmadụ na ehi ndị ọzọ.
Mgbaàmà ndị a na -adịgasị iche dabere na ọnọdụ na ike mgbu.
ugbua na mgbu na -adịghị ala ala nke ehi na -arịa ọrịa, ọ na -adabaghị adaba ma na -anọgidesi ike nwere ike isi ike karịa iji anya nke uche hụ ya, dị ka anụmanụ nwere ike ịpụta:
- Ahụ ọkụ
- Ezé na -ata ata (bruxism)
- Mgbanwe okirikiri ụra
- Gbanwee n'ọdịdị (curvature spain), ntị na ọnọdụ isi
- Belata ma ọ bụ mụbaa nri na oriri mmiri (nke na -atụgharị ka ọ bụrụ oke ibu ma ọ bụ uru)
Ihe ndị a gbagwojuru anya ịtụle n'ihi na a na -ahụ ehi, bụrụ anụmanụ na -emepụta, wee na -emeso ya dị ka igwe, nke na -eme ka o sie ike ịgbaso usoro nke otu anụmanụ wee chọpụta ma ọ na -ehi ụra ma ọ bụ na -eri nri nke ọma. N'okwu a, ọ dị mkpa ịmara ihe ịrịba ama ndị a na -ahụ anya, ma ọ bụrụ na ị na -enyo enyo na ehi na -arịa ọrịa, ị ga -ekewapụ anụmanụ ahụ wee hụ ya na paramita ndị akọwapụtara n'elu na, ọ bụrụ na enyo enyo enyo, ị ga -akpọrịrị onye dọkịta anụ ụlọ gị.
Kpọmkwem banyere mmiri ara ehi, anyị nwere ike depụta mgbaàmà ọrịa na ehi dị ka:
- Ahụ ọkụ
- Ịda mbà n'obi
- Mbelata ọrụ na mmekọrịta ya na gburugburu ebe obibi na anụmanụ ndị ọzọ
- Mbelata nri, mmiri na oke ibu
- mmetụ mmetụ
- Mbelata na mmepụta mmiri ara ehi
- ngwọrọ
- Gbanwee n'ọkwá (curvature spine, squatting ma ọ bụ isi ọnọdụ)
- Mụbara obi ọnụego (HR) na akụkụ okuku ume (RR)
Dị ka anyị hụworo, ndị na -enwu enwu nọ n'ọnọdụ mgbu nwere ike ịgbanwe ọnọdụ ha, omume na usoro ha, na ọ nwere ike bụrụ ihe ike n'ihi ihe mgbu, agbanyeghị, ọ dị mkpa ịkọwa na enweghị ndị a na ihe ịrịba ama ndị ọzọ doro anya egosighi anụmanụ nke na -anaghị enwe ihe mgbu.
Enwere usoro nyocha mgbu ugbu a dabere na ịhụ omume na -adịghị mma yana ngụkọta akara e kenyere agwa ndị ahụ. Nke ahụ bụ, ka omume ndị ọzọ na -adịghị mma, ka akara anụ ụlọ ga -esi dị elu, ọkwa mgbu ha ka elu. Usoro a, nke ka na -etokwa, bụ mbọ iji mee nyocha ihe mgbu na ndị na -enwu enwu n'ụwa niile.
Gụọ akụkọ anyị nwere ọrịa na -ebutekarị ehi.
Ọgwụgwọ
Ihe dị mkpa maka inwe ike belata mgbu bụ ịmara ka esi amata ya, mana, dịka anyị hụla, nke a bụ ọrụ siri ike. Agbanyeghị, site na nraranye na nnọgidesi ike na ọtụtụ ọmụmụ, ọ na -adịwanye mfe ịchọpụta ihe kpatara mgbu na ehi.
Enwere ọtụtụ ọgwụ iji gwọọ ihe mgbu ma belata ahụ erughị ala n'ime anụmanụ: ọgwụ mgbochi mkpali na-abụghị steroidal (NSAIDs) na opioids bụ otu ọgwụ a na-ejikarị eme ihe, a ka na-atụlekwa nke ikpeazụ n'ihi nnukwu mmetụta ọjọọ ha na-akpata.
Site n'enyemaka gị, site na nkọwa zuru ezu nke mgbaàmà anụmanụ, yana nyocha na nyocha nke onye na -agwọ ọrịa anụmanụ, ọ ga-ekwe omume ibelata ihe mgbu na ahụ erughị ala nke ụmụ anụmanụ, na-ahụ maka ọdịmma ha.
Edemede a bụ maka ebumnuche ozi naanị, na PeritoAnimal.com.br anyị enweghị ike ịkọwa ọgwụgwọ ọrịa anụmanụ ma ọ bụ mee ụdị nchoputa ọ bụla. Anyị na -atụ aro ka ị kpọga anụ ụlọ gị na nke onye na -ahụ maka anụmanụ ma ọ bụrụ na ọ nwere ụdị ọnọdụ ma ọ bụ ahụ erughị ala ọ bụla.
Ọ bụrụ na ịchọrọ ịgụ akụkọ ndị ọzọ yiri ya Ọrịa ehi - ihe ịrịba ama nke mgbu na ehi, anyị na -akwado ka ị banye na ngalaba mgbochi anyị.