Anụmanụ ndị ekwesighi ịbụ anụ ụlọ

Ndinaya

• Nkwekọrịta CITES
• Anụmanụ ndị ekwesighi ịbụ anụ ụlọ
• Anụmanụ ndị pụrụ iche nke na -ekwesịghị ịbụ anụ ụlọ
• Anụmanụ dị ize ndụ nke ekwesịghị ịbụ anụ ụlọ
• Anụmanụ ndị ọzọ na-abụghị anụ ụlọ

NDỊ echiche biophilic Edward O. Wilson na -atụ aro na mmadụ nwere ebumpụta ụwa ebumpụta ụwa nke metụtara okike. Enwere ike ịkọwa ya dịka "ịhụnanya maka ndụ" ma ọ bụ maka ihe dị ndụ. Ikekwe ọ bụ ya mere na ọ bụghị ihe ijuanya na ọtụtụ mmadụ gburugburu ụwa chọrọ ibi anụ ụlọ n'ụlọ ha, dị ka nkịta na nwamba. Agbanyeghị, enwere usoro na -arịwanye elu na ụdị anụmanụ ndị ọzọ, dị ka parrots, ezi pig, agwọ na ọbụna ọchịcha mara mma.

Agbanyeghị, anụmanụ niile nwere ike bụrụ anụ ụlọ? N'edemede a nke PeritoAnimal, anyị ga -ekwu maka inwe ụfọdụ anụmanụ na-abụghị anụ ụlọ, na -akọwa ihe kpatara na ha ekwesịghị ibi n'ụlọ anyị, kama na okike.

Nkwekọrịta CITES

Ọ iwu na -akwadoghị na ịtụ mgbere ahịa nke ihe dị ndụ na -eme n'etiti mba dị iche iche nke ụwa. A na -amịpụta ma anụmanụ ma osisi n'ebe obibi ha, na -akpata a ahaghị nhata, na akụ na ụba na ọha nke ụwa nke atọ ma ọ bụ mba na -emepe emepe. Anyị ekwesịghị ilekwasị anya naanị n'ịbụ onye a napụrụ nnwere onwe ha, kama na nsonaazụ nke a gụnyere maka obodo ha si malite, ebe ịchụ nta na mfu nke ndụ mmadụ bụ ihe a na -eme kwa ụbọchị.

Iji lụso ịzụ ahịa anụmanụ na osisi ndị a ọgụ, a mụrụ nkwekọrịta CITES n'afọ ndị 1960, nke ngụkọta okwu ya na -anọchi anya Mgbakọ na azụmaahịa mba ụwa na ụdị anụ ọhịa na ahịhịa. Nkwekọrịta a, nke gọọmentị ọtụtụ mba bịanyere aka na ya, bu n'uche chebe ụdị niile nke nọ n'ihe egwu ịla n'iyi ma ọ bụ egwu n'ihi, n'etiti ihe ndị ọzọ, maka ịzụ ahịa iwu na -akwadoghị. CITES gụnyere 5,800 ụdị anụmanụ na ụdị osisi 30,000, gbasara. Brazil bịanyere aka na mgbakọ ahụ na 1975.

Chọpụta anụmanụ iri na ise nọ na Brazil.

Anụmanụ ndị ekwesighi ịbụ anụ ụlọ

Tupu anyị ekwuo maka anụmanụ ndị na -ekwesịghị ịbụ anụ ụlọ, ọ dị mkpa ịkọwapụta na anụ ọhịa, ọbụlagodi na ha sitere na obodo ebe anyị bi, ekwesighi ka ewere ya dịka anụ ụlọ. Nke mbụ, ọ bụ iwu na -akwadoghị idobe anụ ọhịa dịka anụ ụlọ ọ gwụla ma inwetara ikike site na Institutelọ Ọrụ Na -ahụ Maka Gburugburu Ebe Obibi na Ihe Ọmụma Ihe Ọmụma (IBAMA) nke Brazil. Ọzọkwa, ụmụ anụmanụ ndị a abụghị anụ ụlọ ma ọ gaghị ekwe omume ịzụlite ha.

Ezinaụlọ nke ụdị na -ewe ọtụtụ narị afọ iji mee, ọ bụghị usoro a ga -eme n'oge ndụ nke otu ụdịdị. N'aka nke ọzọ, anyị ga -eme ya megide ethology ụdị, anyị agaghị ekwe ka ha zụlite ma rụọ ụdị agwa niile ha na -eme na gburugburu ebe obibi ha. Anyị agaghịkwa echefu na, site n'ịzụta anụ ọhịa, anyị na -akwalite ịchụ nta megidere iwu na ịnapụ nnwere onwe ha.

Anyị na -enye dịka ọmụmaatụ ọtụtụ ụdị nke anyị nwere ike ịhụ dịka anụ ụlọ, mana nke ahụ ekwesịghị ịdị:

• Mbe Mediterenian (Mauremys onye ekpenta): ihe atụ a na -asọ asọ nke osimiri nke Iberian Peninsula nke Europe nọ n'ihe ize ndụ n'ihi mmụba nke ụdị mbibi na njide ha na -akwadoghị. Otu nnukwu nsogbu na -abịa na idobe ha n'agha bụ na anyị na -enye ha nri n'ụzọ adịghị mma ma tinye ha na terrariums na -adabaghị maka ụdị a. N'ihi nke a, nsogbu uto na -apụta, ọkachasị na -emetụta ụkwụ ụkwụ, ọkpụkpụ na anya nke, ọtụtụ oge, ha na -efufu.
• Sardão (lepida): Nke a bụ ihe ọzọ na -akpụ akpụ nke anyị nwere ike ịhụ n'ụlọ ọtụtụ ndị mmadụ na Europe, ọkachasị, n'agbanyeghị na ọdịda nke ndị bi na ya bụ n'ihi mbibi obibi ya na mkpagbu ya maka nkwenkwe ụgha, dịka na ha nwere ike ịchụ nta bekee ma ọ bụ nnụnụ. Anụmanụ a anaghị eme ka ndụ dọrọ n'agha n'ihi na o bi na nnukwu ókèala, ịtụba ha na terrarium megidere ọdịdị ya.
• urchin terrestrial (Erinaceus na -akwụ ụgwọ): dị ka ụdị ndị ọzọ, a na -echebe urchins nke ụwa, yabụ idebe ha n'agha bụ ihe iwu na -akwadoghị ma na -eburu nnukwu ego. Ọ bụrụ na ịchọta anụmanụ dị otú ahụ n'ọhịa ma nwee ahụike, ị gaghị ejide ya ma ọlị. Idebe ya na ndọta ga -apụta ọnwụ anụmanụ ahụ, ebe ọ nweghị ike ị drinkụ mmiri sitere na isi mmiri. Ọ bụrụ na ọ merụrụ ahụ ma ọ bụ nwee nsogbu ahụike, ị nwere ike gwa ndị na -ahụ maka gburugburu ebe obibi ma ọ bụ IBAMA ka ha nwee ike ịkpọga ya na etiti ebe ọ ga -agbake wee hapụ ya. Ọzọkwa, n'ihi na ọ bụ anụ na -a mamụ ara, anyị nwere ike bute ọtụtụ ọrịa na nje ndị ọzọ site na anụmanụ a.
• enwe capuchin (na ụdị enwe ọ bụla ọzọ): ọ bụ ezie na IBAMA na -anabata enwe dị ka anụ ụlọ na Brazil, enwere usoro mgbochi yana ekwesịrị inye ikike ya. Anyị na -ekwusi ike na anaghị atụ aro inwe ya ọkachasị ichekwa ụdị dị iche iche, ọ bụghị naanị enwe capuchin. Anụmanụ ndị a (ọkachasị ndị amabeghị ama) nwere ike ibunye ọrịa dị ka ọrịa ịba, herpes, ụkwara nta, candidiasis na ịba ọcha n'anya B, site na ata ma ọ bụ ọkọ.

Anụmanụ ndị pụrụ iche nke na -ekwesịghị ịbụ anụ ụlọ

Ịre ahịa na inwe anụ ọhịa bụ ihe iwu na -akwadoghị n'ọtụtụ ọnọdụ. Na mgbakwunye na imebi anụmanụ enweghị mmerụ ahụ, ha nwekwara ike bute nnukwu nsogbu nsogbu ahụike ọha, ebe ha nwere ike ibu ndị na -ebute ọrịa na -efe efe n'ebe ha si malite.

Ọtụtụ anụmanụ mara mma anyị nwere ike ịzụta na -esi na okporo ụzọ megidere iwu, ebe ọ bụ na ụdị ndị a anaghị amụba n'agha. N'oge ijide na nyefe, ihe karịrị 90% anụmanụ na -anwụ. A na -egbu nne na nna mgbe ejidere nwa ahụ, na -enweghị nlekọta ha, nwa ahụ agaghị adị ndụ. Tụkwasị na nke ahụ, ọnọdụ njem adịghị mma, na -etinye ya n'ime karama plastik, na -ezo n'ime akpa ma ọ bụdị tinye ya n'ime uwe jaket na mkpuchi.

Dị ka a ga -asị na nke ahụ ezughị, ọ bụrụ na anụmanụ ahụ adị ndụ ruo mgbe ọ rutere n'ụlọ anyị na, ozugbo ebe a, anyị jisie ike mee ka ọ dịrị ndụ, ọ ka nwere ike gbanahụ gosi onwe ya dị ka ụdị mkpamkpa, na -ewepụ ụdị ala na imebi itule nke ihe ndị dị ndụ.

N'okpuru, anyị na -egosi gị ụfọdụ anụmanụ mara mma nke na -ekwesịghị ịbụ anụ ụlọ:

• uhie ntị(Trachemys scripta elegans): ụdị a bụ otu n'ime isi nsogbu na -eche anụ ọhịa nke Iberian Peninsula nke Europe na ọ bụ iwu na -akwadoghị idobe ya dịka anụ ụlọ na Brazil, ka IBAMA si kwuo. Inwe ya dị ka anụ ụlọ malitere ọtụtụ afọ gara aga, mana dịka ọ na -adịkarị, anụmanụ ndị a na -adị ndụ ruo ọtụtụ afọ, na -emecha rute oke ma, ọtụtụ oge, ndị mmadụ na -enwe nkụda mmụọ na ha wee hapụ ha. Ọ bụ otu a ka ha siri rute n'osimiri na ọdọ mmiri nke mba ụfọdụ, na -enwe agụụ dị oke egwu nke na, n'ọtụtụ ọnọdụ, ha jisiri ike kpochapụ mmadụ niile ihe na -akpụ akpụ na anụ ufe. Tụkwasị na nke ahụ, kwa ụbọchị, nduru na-acha ọbara ọbara na-abata n'ụlọ ọgwụ anụmanụ nwere nsogbu ahụike nke sitere na ndọrọ n'agha na erighị ezigbo nri.
• Oke oke ohia Afrika (Atelerix albiventris): nwere mkpa ihe ọmụmụ nke yiri nke oke ọhịa nke terrestrial, na ndọrọ n'agha ụdị a na -eweta otu nsogbu ahụ dị ka ụdị ala.
• parakeet (psittacula krameri): ndị otu ụdị a na -ebute oke mmebi n'obodo mepere emepe, mana nsogbu gafere nke ahụ. Ụdị a na -achụpụ ọtụtụ anụ ufe ndị ọzọ, ha bụ anụ ọhịa na -eme ihe ike ma na -amụba ngwa ngwa. Nsogbu a siri ike bilitere mgbe onye jidere ha n'agha, ma ọ bụ n'amaghị ama ma ọ bụ kpachara anya mee ka ha nwere onwe ha n'ofe Europe. Dị ka parrot ọ bụla ọzọ, ha na -enwe nsogbu na ọnọdụ ndọrọ n'agha. Nchekasị, pecking na nsogbu ahụike bụ ụfọdụ ihe na -ebute nnụnụ ndị a na onye na -agwọ ọrịa anụmanụ na, ọtụtụ oge, bụ n'ihi njikwa na ezughị ezu.
• Red panda (ailurus fulgens): Amụrụ na mpaghara ugwu ugwu nke Himalayas na ndịda China, ọ bụ anụmanụ anọrọ naanị ya nwere chi na -adịghị anya. A na -eyi ya egwu ịla n'iyi n'ihi mbibi nke ebe obibi ya yana kwa maka ịchụ nta megidere iwu.

Nkịta ọhịa dị ka anụ ụlọ? Enwere ike? Lelee akụkọ PeritoAnimal ọzọ a.

Anụmanụ dị ize ndụ nke ekwesịghị ịbụ anụ ụlọ

Na mgbakwunye na ihe onwunwe ha na -akwadoghị, enwere anụmanụ ụfọdụ bụ dị nnọọ ize ndụ nye ndị mmadụ, n'ihi oke ya ma ọ bụ oke ike ya. N'ime ha, anyị nwere ike ịhụ:

• mkpuchi (N'ime gị): Ọ bụrụ na etolitere n'ụlọ, enweghị ike ịhapụ ya, n'ihi ụdị mbibi ya na ime ihe ike, n'ihi na ọ bụ ụdị anụ ọhịa na nke na-abụghị nke ụlọ.
• Agwo (ụdị ọ bụla): Ọ na -ewe ọrụ ọzọ iji lekọta agwọ dị ka anụ ụlọ. Nakwa na ọ bụrụ na inwere ikike site na Ibama, nke na-enye ohere naanị inwe ụdị anụmanụ na-adịghị egbu egbu, dị ka eke, agwọ ọka, boa constrictor, eke India na eke eke eze.

Anụmanụ ndị ọzọ na-abụghị anụ ụlọ

Na mgbakwunye na anụmanụ ndị anyị kwurula, ọ dị nwute na ọtụtụ ndị mmadụ na -esi ọnwụ inwe anụmanụ nke ekwesighi ka a na -azụ n'ụlọ. Lee ụfọdụ n'ime ndị kacha ewu ewu:

• Sloth (Folivora)
• Okpete (petaurus breviceps)
• Akpa nkịta ọhịa ma ọ bụ fenugreek (efu efu)
• Capybara (Hydrochoerus hydrochaeris)
• Lemur (Ụdị Lemuriforms)
• Mbe (Chelonoidis carbonaria)

Ọ bụrụ na ịchọrọ ịgụ akụkọ ndị ọzọ yiri ya Anụmanụ ndị ekwesighi ịbụ anụ ụlọ, anyị na -akwado ka ị banye na ngalaba Ihe Ị Kwesịrị Ịma.