Ndinaya
- Mmalite nke ihe na -akpụ akpụ, anụmanụ ndị na -akpụ akpụ
- Njirimara ụmụ anụmanụ na -akpụ akpụ
- Ọmụmaatụ nke anụ na -akpụ akpụ
- ajụala kpuru ìsì (Leptotyphlops melanotermus)
- Agwọ nke wara wara (Philodryas psammophidea)
- agwo agwo ebe okpomọkụ (Crotalus durissus terrificus)
- Teeu (Teius teyou)
- ngwere gbara (Eumeces skiltonianus)
- ngwere nwere mpi (Phrynosoma coronatum)
- Agwọ coral (Micrurus pyrrhocryptus)
- mbe Argentine (Chelonoidis chilensis)
- Ngwere na -enweghị ụkwụ (Anniella pulchra)
- Agwo agwọ (Philodryas patagoniensis)
- anụmanụ ndị ọzọ na -akpụ akpụ
Dị ka akwụkwọ ọkọwa okwu Michaelis si kwuo, ịrapụta ihe pụtara "ịgagharị n'okporo ụzọ, iri nri na afọ ma ọ bụ agagharị na -akụda ala’.
Site na nkọwa a, anyị nwere ike ịgụnye n'etiti anụmanụ na -akpụ akpụ na -akpụ akpụ, ikpuru ụwa ma ọ bụ ejula, nke bụ invertebrates na ha na -agagharị site na -adọkpụ ahụ ha n'elu elu site na usoro dị iche iche.
N'isiokwu a nke PeritoAnimal anyị ga -ama ụfọdụ ọmụmaatụ na -akpụ akpụ anụmanụ na njirimara ha na -ekerịta n'etiti ha. Ịgụ ihe nke ọma.
Mmalite nke ihe na -akpụ akpụ, anụmanụ ndị na -akpụ akpụ
ịlaghachi mbido ihe na -akpụ akpụ, anyị ga -arụtụ aka na mmalite nke akwa mmiri ọmụmụ, dị ka ọ pụtara n'ìgwè anụmanụ a, na -enye embrayo nchedo na -enweghị atụ ma na -ahapụ nnwere onwe ya na gburugburu mmiri.
amniotes mbụ sitere na Cotylosaurus, site na otu ndị amphibians, n'oge Carboniferous. Amniotes ndị a kewara gaa n'òtù abụọ dịka njirimara dị iche iche nke okpokoro isi ha si dị: Synapsids (nke e si na ya nweta mammals) na Sauropsids (nke amniotes ndị ọzọ dị ka anụ na -akpụ akpụ si pụta). N'ime otu ikpeazụ a, e nwekwara nkewa: Anapsids, nke gụnyere ụdị nduru, na Diapsids, dị ka agwọ na ngwere mara.
Njirimara ụmụ anụmanụ na -akpụ akpụ
Ọ bụ ezie na ụdị anụ ọ bụla na -akpụ akpụ nwere ike iji usoro dị iche iche na -agagharị site na -akpụgharị n'ala, anyị nwere ike depụta ogologo ndepụta agwa ndị anụmanụ na -akpụ akpụ na -ekerịta. N'ime ha, anyị na -ahụ ihe ndị a:
- ọbụna ndị otu (tetrapods) na ogologo n'ogologo, ọ bụ ezie na n'ìgwè ụfọdụ, dị ka agwọ, ha nwere ike ịnọghị.
- A na -emepụta usoro mgbasa ọbara na ụbụrụ karịa nke ndị amphibians.
- Ha bụ anụmanụ ectothermic, ya bụ, enweghị ike ịhazi oke okpomọkụ gị.
- Ha na -enwekarị ọdụ ogologo.
- Ha nwere akpịrịkpa epidermal, nke nwere ike iwepụ ma ọ bụ ka na -eto n'oge ndụ ha niile.
- Nnukwu agba agba nwere ma ọ bụ enweghị ezé.
- Uric acid bụ ngwaahịa mwepụ.
- Ha nwere obi nwere ọnụ atọ (ewezuga agụ iyi, nke nwere ime ụlọ anọ).
- iku ume site na ngụgụ, n'agbanyeghị na ụfọdụ ụdị agwọ na -eku ume site na akpụkpọ ahụ ha.
- Nwee ọkpụkpụ n'etiti ntị.
- Ha nwere akụrụ metanephric.
- Banyere mkpụrụ ndụ ọbara, ha nwere erythrocytes nucleated.
- Mmekọ nwoke na nwanyị iche, ịchọta nwoke na nwanyị.
- Fertilization dị n'ime ime site na ngwa na -ahụ maka iku ume.
Ọ bụrụ na ịchọrọ ịmatakwu banyere njirimara anụmanụ ndị a, ị nwere ike ịhụ akụkọ Njirimara anụ ọhịa.
Ọmụmaatụ nke anụ na -akpụ akpụ
E nwere ọtụtụ anụmanụ na -amị amị, dị ka agwọ, nke na -enweghị aka na ụkwụ. Agbanyeghị, enwere ihe na -akpụ akpụ ndị ọzọ, n'agbanyeghị na ha nwere aka na ụkwụ, enwere ike iwere ha dị ka ndị na -akpụ akpụ, ebe ala na -adọkpụrụ elu ahụ ha n'oge mwepụ. Na nkebi a, anyị ga -eleba anya na ụfọdụ atụ ịma atụ nke na -akpụ akpụ ụmụ anụmanụ ma ọ bụ onye na -achọ ịkwaga.
ajụala kpuru ìsì (Leptotyphlops melanotermus)
Ihe e ji mara ya bụ ịbụ pere mpe, enweghị glands na-ezopụta nsị ma nwee ndụ dị n'okpuru ala, na-ebikarị n'ubi nke ọtụtụ ụlọ. Ọ na -akwa akwa, yabụ na ọ bụ anụ oviparous. Banyere nri, nri ha na -esitekarị na obere invertebrates, dị ka ụfọdụ ụdị ahụhụ.
Agwọ nke wara wara (Philodryas psammophidea)
A makwaara ya dị ka agwọ ájá, o nwere ahụ dị gịrịgịrị, nke toro ogologo ma tụọ ihe ruru otu mita. N'akụkụ ahụ ya, ọ nwere ọtụtụ eriri ogologo nke agba gbara ọchịchịrị n'akụkụ azụ yana ọkụ na mpaghara ventral. A na -ahụ ya na mpaghara kpọrọ nkụ na oke ọhịa, ebe ọ na -eri anụ ndị ọzọ na -akpụ akpụ. bụ oviparous na nwere ezé na -egbu egbu n'azụ ọnụ gị (ezé opistoglyphic).
agwo agwo ebe okpomọkụ (Crotalus durissus terrificus)
A na -eji agwọ mgbawa ebe okpomọkụ ma ọ bụ mgbawa ndịda mara nweta nnukwu ihe na agba odo ma ọ bụ ocher na ahụ ya. A na -ahụ ya na mpaghara kpọrọ nkụ nke ukwuu, dịka savannas, ebe ọ na -eri nri na obere anụmanụ (ụfọdụ òké, anụ ara, wdg). Anụmanụ a na -akpụ akpụ dị ndụ ma na -emepụtakwa ihe ndị na -egbu egbu.
Teeu (Teius teyou)
Ihe atụ ọzọ nke anụmanụ na -akpụ akpụ bụ tegu, anụmanụ ọkara nke na-adọrọ anya nke ukwuu n'ihi na ọ nwere agba akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ siri ike n'ahụ ya na ọdụ ogologo. Agbanyeghị na ekwesịrị ịmara na nwoke nwere agba na -acha anụnụ anụnụ n'oge mmeputakwa.
Ebe obibi ya nwere ike ịdị iche iche, ebe a na -ahụ ya n'oké ọhịa na mpaghara ịta nri, dịka ọmụmaatụ. Nri ha dabere na invertebrates (obere ụmụ ahụhụ) na, n'ihe gbasara ịmụba, ha bụ anụmanụ na -efe efe.
ngwere gbara (Eumeces skiltonianus)
Ngwere dị wara wara ma ọ bụ ngwere ọdịda anyanwụ bụ obere ngwere nwere mkpụmkpụ ụkwụ na ahụ dị gịrịgịrị. Ọ na -ewetara ụda gbara ọchịchịrị nwere ụbọ akwara dị ọkụ na mpaghara azụ. Enwere ike ịhụ ya na mpaghara ahịhịa ndụ, mpaghara okwute na oke ohia, ebe ọ na -eri nri invertebrates, dị ka ụfọdụ ududo na ụmụ ahụhụ. Banyere mmeputakwa ha, a na -ahọrọ oge opupu ihe ubi na oge ọkọchị maka ịlụ.
ngwere nwere mpi (Phrynosoma coronatum)
Anụmanụ a na -agagharị agagharị na -achakarị isi awọ ma ejiri ya nwee mpaghara cephalic nwere ụdị mpi na a ozu kpuchie na ọtụtụ ogwu. Ahụ ahụ sara mbara mana ọ dị larịị ma nwee aka na ụkwụ dị mkpụmkpụ ịmegharị. Ọ na -ebi ebe kpọrọ nkụ, na -emeghe, ebe ọ na -eri ụmụ ahụhụ dị ka ndanda. A na -ahọrọ ọnwa nke March na Mee maka ịzụlite.
Agwọ coral (Micrurus pyrrhocryptus)
Ihe atụ a bụ a ogologo na esighi ike, nke na -enweghị mpaghara cephalic dị iche na ahụ niile. Ọ nwere agba pụrụ iche, ebe ọ nwere mgbanaka ojii n'akụkụ ahụ ya nke ejikọtara ya na otu eriri ọcha. Ọ na -akakarị n'oké ọhịa ma ọ bụ n'oké ọhịa, ebe ọ na -eri anụ ndị ọzọ na -akpụ akpụ, dị ka obere ngwere. Ọ bụ oviparous na oke nsi.
Ọ bụrụ n'ịchọrọ izute anụmanụ kacha egbu egbu n'ụwa, atụfula edemede a ọzọ.
mbe Argentine (Chelonoidis chilensis)
Nke a bụ mbe mbe nọ n'elu ala bụ otu n'ime anụmanụ ndị na -adọkpụ ma mara ya nwere inwe nnukwu, ogologo, carapace gbara ọchịchịrị. Ọ na -ebi ebe akwụkwọ nri na mkpụrụ osisi juru ebe niile, ebe ọ bụ na ọ na -akpụ akpụ ahịhịa. Agbanyeghị, mgbe ụfọdụ ọ na -enye ụfọdụ ọkpụkpụ na anụ. Ọ bụ anụ oviparous ma ọ na -ahụkarị ya ka anụ ụlọ n'ụlọ ụfọdụ.
Ngwere na -enweghị ụkwụ (Anniella pulchra)
Anụmanụ ọzọ na -achọ ịmata ihe na -amị amagharị bụ ngwere na -enweghị ụkwụ. O nwere mpaghara cephalic nke enweghị ike ịmata ya na ahụ niile ọzọ wee mechie n'ụdị ọnụ. enweghị ndị otu maka ịkwaga ebe ọ nwere akpịrịkpa na -enwu enwu n'akụkụ ahụ, nke a na -eji inwe agba ntụ nwere eriri mpekere gbara ọchịchịrị na afọ na -acha odo odo. A na -ahụkarị ya na okwute okwute na/ma ọ bụ dunes ebe ọ na -eri obere arthropods. A na -ahọrọ oge opupu ihe ubi na oge ọkọchị maka ọmụmụ.
Agwo agwọ (Philodryas patagoniensis)
A na-akpọkwa agwọ-papa-pinto, ọ na-achakarị akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ, mana nwere ụda gbara ọchịchịrị gburugburu akpịrịkpa. A makwaara ya dị ka agwọ parelheira-do-mato n'ihi na ọ na-adịkarị na mpaghara mepere emepe, dịka oke ọhịa na/ma ọ bụ ebe ịta nri, ebe ọ na-eri anụ dị iche iche (obere anụ, nnụnụ na ngwere, n'etiti ndị ọzọ). Ọ na -akwa akwa na, dị ka ụdị agwọ ndị ọzọ, nwere ezé na -egbu egbu na mpaghara azụ nke ọnụ gị.
anụmanụ ndị ọzọ na -akpụ akpụ
Ndepụta ihe na -akpụ akpụ dị ọtụtụ, n'agbanyeghị na, dị ka anyị kwuru na ngalaba ndị gara aga, ọ bụghị naanị na anụmanụ ndị a na -amị amị ịkwaga. Nke a bụ okwu nke ejula ndị Rom ma ọ bụ ikpuru ụwa, nke na -enwe esemokwu n'etiti ahụ ya na elu ya iji mee mgbagharị. Na ngalaba a, anyị ga -edepụta anụmanụ ndị ọzọ na -amị ngagharị:
- Eju ndị Rom (helix pomatia)
- Earthworm (Ụdị lumbricus terrestris)
- Coral ụgha (Lystrophis pulcher)
- Ụra (Sibynomorphus turgidus)
- Crystal Viper (Ophiodes intermedius)
- Agba aja aja (Tupinambis rufescens)
- Agwọ kpuru ìsì (Blanus cinereus)
- Argentina nke Boa (ezigbo constrictor occidentalis)
- Egwurugwu Boa (Epicrates cenchria alvarezi)
- Turtle akpụkpọ anụ (Dermochelys coriacea)
Ọ bụrụ na ịchọrọ ịgụ akụkọ ndị ọzọ yiri ya Ụmụ anụmanụ na -akpụ akpụ - Ihe Nlereanya na Njirimara, anyị na -akwado ka ị banye na ngalaba ịmata ihe nke ụwa anụmanụ.